Bir Dünya Mirası: Atina Akropolü

Adını mitolojideki Athena’dan alan Yunanistan’ın başkenti, birçok tarihi hazine saklıyor. Ama en önemli ve en sembolik olan kuşkusuz Atina Akropolü. 1987’den bu yana UNESCO Dünya Kültür Mirası Listesinde…

Akropolis aslında yüksek bir yere inşa edilen yerleşim ya da savunma amaçlı yerlere verilen genel isim. “Yüksek, en uç” gibi anlamlar taşıyan “akro” kelimesi ile “şehir” anlamına gelen “polis” kelimesinin birleşimiyle oluşmuş. Anlamı “yüksek şehir” demek.

Dünyadaki en ünlü akropolis örneklerinden biri Atina’da. MÖ. 5. yüzyılda inşa edilen bu yapı, 10 yıl gibi şaşırtıcı bir sürede tamamlanmış.

Demokrasinin doğduğu yer burası kabul ediliyor. Buradaki en önemli yapı ise Parthenon Tapınağı. 5. yüzyılın ikinci yarısında Perslere karşı kazanılan zaferin ardından, Atina demokrasisinin temelleri atılmış. Bugün akropolisin kurulduğu yer ise dahi mühendislerin ve sanatçıların emeği ile göz alıcı bir şehre dönüşmüş.

 

Tanrıça Athena için yapılan tapınağın adına, ona atfen “bakire” anlamına gelen Parthenos denmiş. Tarih içinde öyle çok olaya sahne olmuş ki burası… Maalesef yangınlarla ve savaşlarla çok zarar gördüğü için eski hali günümüze ulaşamamış. Birçok değişim de yaşanmış. Hristiyanlar tarafından kilise olarak kullanılmış ve pagan sembollerden arındırılmış. Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise cami olarak kullanmış.

Erectheus Tapınağı, Akropol içinde yer alan en önemli yapılar arasında. Burada yüzyıllardır bir zeytin ağacı var ve kutsal sayılıyor. Mitolojiye göre Atina şehrinin koruyucusu seçilen Athena, bunu şehre zeytin ağacı hediye ederek yapmış. Bereket ve barışın sembolü olan zeytin ağacı, sayısız tarihsel ve dinsel metinde yüceltilmiş.